Odcienie optymalizacji IT

SAP posiada rozwiązania, które pozwalają optymalizować obszar IT w różnych aspektach, za każdym razem nie tracąc z pola widzenia kontekstu całej firmy i jej celów biznesowych. Największym zagrożeniem dla skutecznej optymalizacji IT jest jej punktowe rozumienie i stosowanie. Wycinkowe podejście do optymalizacji może przekreślić możliwości sięgnięcia po rysujące się biznesowe szanse. Przeciwdziałać takiemu niebezpieczeństwu może zastosowanie całościowego i spójnego podejścia, które ściśle wiąże IT z biznesem.

Inżynieria wartości – całościowe podejście do optymalizacji

SAP Value Engineering stanowi przykład szeroko zakrojonego podejścia do identyfikowania korzyści w procesach transformacji IT, które SAP proponuje w odniesieniu do optymalizacji zarówno w obszarach biznesowych, jak i IT. To wyzwanie o ciągłym charakterze w każdej firmie, w naturalny jednak sposób presja optymalizacyjna nasila się w czasie kryzysu. Podejście Value Engienering ma na celu, poza analizą sytuacji przed podjęciem decyzji o nowym projekcie IT, również zaszczepienie w obszarze IT optymalizacji o charakterze nieustannego, automatycznego procesu weryfikacji określonych parametrów wydajności względem rynku i konkurencji.

W praktyce SAP Value Engeenering opiera się na trzech kolejnych krokach: przeprowadzeniu benchmarkingu, budowie business case oraz sformułowaniu IT Roadmap. W pierwszym etapie organizacja IT zostaje porównana do próby reprezentatywnej (np. w ramach sektora). Podstawę porównania stanowi szczegółowa ankieta (czas wypełnienia to ok. 2-4 godz.), na podstawie której konsultanci SAP w ciągu 1-2 tygodni dostarczają szczegółowe porównanie do sytuacji w innych organizacjach.

 

Następnie we współpracy z klientem definiowane lub redefiniowane są priorytety IT oraz kalkulowane korzyści z przyjęcia rozważanych scenariuszy zmian. Jednym słowem – dla dostępnych sposobów optymalizacji IT budowane są business cases. W tym wypadku punktem odniesienia są także rzeczywiste dane pochodzące z badań dotyczących kosztu i efektywności rozwiązań IT, m.in. prowadzonych przez SAP. Oszacowanie dokonywane w business case dotyczy całkowitego kosztu użytkowania rozwiązania w okresie 5-10-letnim. Warto przytoczyć, że według danych, na których opierają się specjaliści SAP od Value Engeneering, statystycznie udział poszczególnych elementów kosztowych (TCO) rozkłada się następująco:

• infrastruktura = 20% – operacje = 40% (= 20 pp bieżące operacje + 20 pp interfejsy)
• wdrożenia i upgrade = 22% (= 11 pp wdrożenie + 11 pp integracja)
• koszty utrzymania, wyszkolenia, itp. = 13%
• koszty licencji na oprogramowanie = 5%.

W przypadku każdego z tych elementów w toku Value Engineering można wypracować istotne oszczędności, zachowując jednocześnie zrównoważoną, spójną strukturę IT. Należy pamiętać, że nadmierne redukcje kosztów w jednym obszarze mogą zaburzyć osiąganie korzyści w pozostałych. Przykładowo wydatki na innowacje stanowią istotny koszt, ale również niosą ze sobą korzyści dla rozwoju organizacji. W wyniku procesu Value Engineering powstaje raport, pokazujący badane wskaźniki na tle grupy odniesienia. Można na tej podstawie stwierdzić, jakie korzyści przyniesie inwestycja w nowe rozwiązania IT i w jakim okresie czasu. Jeżeli te informacje są zbieżne ze strategią firmy, dokument taki może posłużyć jako podstawa działań optymalizacyjnych.

Podejście zgodne z Value Engineering odpowiada na jedno z kluczowych pytań sprawdzających skuteczność prowadzonej optymalizacji – w jakim zakresie udało się zmniejszyć stopień złożoności IT. Złożone, skomplikowane środowisko IT jest trudne w zarządzaniu, utrzymaniu (znacząca część budżetu pochłaniana jest przez koszt utrzymania zamiast na działania o charakterze innowacyjnym), pożera efektywność procesów biznesowych i destrukcyjnie wpływa na poziom produktywności użytkowników.

Jednym z podstawowych parametrów złożoności IT jest liczba aplikacji. W grupie firm badanych przez SAP i ASUG (American SAP User Group) liczba aplikacji na każdy mld USD przychodów wynosiła od 5 w przypadku firm najbardziej efektywnych, do 68 u najmniej efektywnych. Średnia wynosiła 26 aplikacji na każdy miliard wypracowywanego przez firmę rocznie przychodu. Inne przekonujące cechy, które wyróżniają firmy z najefektywniejszym IT to znacznie niższy stosunek budżetu IT do przychodów (0,5% wobec 2% u najmniej efektywnych), oraz znacznie wyższy odsetek budżetu przeznaczany na działania innowacyjne (50% na innowacje, wobec 10% w przypadku firm najmniej efektywnych. W tych parametrach także pokazywany jest zysk z optymalizacji. Powyższe parametry mogą różnić się w różnych branżach.

Ostatnim i najbardziej zaawansowanym etapem jest budowa IT Roadmap, czyli ścieżki rozwoju obszaru IT w firmie w oparciu o strategiczne cele oraz projekty prowadzone przez firmę. Zadanie to prowadzi do kolejnego szeroko pojętego aspektu optymalizacyjnego – architektury korporacyjnej.

Architektura korporacyjna: pełen obraz optymalizacji

Zdecydowanie jednym z obszarów optymalizacji IT są inicjatywy związane z architekturą korporacyjną realizowane pod auspicjami The Open Group. SAP należy do tego konsorcjum od 2007 r., pełniąc jedną z wiodących ról. Aktywna i zdecydowana postawa firmy (wespół z Capgemini) pozwoliła wówczas przełamać impas wokół TOGAF w wersji 9 i doprowadziła do przyjęcia jej przez The Open Group w 2009 r. Punktem wyjścia do nowej wersji stało się rozszerzenie zbudowane siłami SAP i Capgemini. Kluczowe elementy metodyki dotyczącej architektury korporacyjnej SAP Enterprise Architecture Framework (EAF) weszły wprost do wersji 9 metodyki TOGAF. Dotyczy to w szczególności koncepcji cykli iteracyjnych dla utrwalonego w TOGAF modelu rozwoju architektury (Achitecture Development Model) oraz – jako konsekwencja poprzedniej – koncepcji stylów procesowania („As Is First” oraz „To Be First”), a także zastosowanego rozróżnienia pomiędzy architekturą korporacyjną a architekturą rozwiązania.

To ostatnie rozróżnienie, ale także dwie wymienione koncepcje, związane są z pragmatycznym celem przyświecającym autorom SAP EAF, doprecyzowującym abstrakcyjną z założenia formułę TOGAF. Samo w sobie rozszerzenie SAP EAF stanowi zbudowany na bazie TOGAF fundament do tworzenia i zarządzania architekturą korporacyjną w sytuacji, w której strategia firmowa zakłada wdrożenia rozwiązań pakietowych, i w przypadku, gdy architektura korporacyjna opisuje docelowe przedsiębiorstwo jako zorientowane na usługi (service-oriented enterprise). Te dwa podejścia, bardzo istotne z punktu widzenia możliwości optymalnego dostosowania technologii biznesowej do celów nakreślonych przez biznes, nie były przez TOGAF uwzględniane. Ich ujęcie w ramach SAP EAF związane jest także z pojawieniem się szeregu bardzo istotnych udoskonaleń w zarządzaniu architekturą korporacyjną. Należą do nich m.in.: jednolita definicja procesów, słowniki, kompletny zestaw narzędzi do budowania architektury wraz ze zbiorem dobrych praktyk i sprawdzonych wzorców referencyjnych. Ważnymi elementami, pozwalającymi na szybsze zamodelowanie architektury korporacyjnej są również: jednoznaczny metamodel oraz wzorzec przejścia od architektury korporacyjnej do dostarczenia rozwiązania. Ponownie także pojawia się charakterystyczny dla SAP motyw dostarczenia rozwiązania, które nie tylko pomoże w uporządkowaniu zagadnień architektury korporacyjnej oraz w wyznaczeniu celów jej rozwoju, ale także dostarczy narzędzi i elastycznych metodyk do realizacji tych zamierzeń.

Wprowadzenie podejścia SAP EAF w organizacji stanowi okazję do uzyskania klarownego obrazu zastanej architektury korporacyjnej, określenia docelowej wizji oraz zaplanowania metod przejścia. Przejrzysty obraz zyskuje nie tylko IT i zarządzający nim CIO oraz Chief Enterprise Architect, ale także biznes, który pytają z zasady o koszt, efektywność, celowość działań i o odniesienie do działań konkurencji. W tym kontekście optymalizacji warto pomyśleć o zagadnieniach Cloud Computing.

Chmura sposobem na usprawnienie

Standaryzacja IT prowadzą do sięgania po usługi i produkty dostępne w modelu „na żądanie”, czyli w tzw. chmurze. SAP także jest dostawcą aplikacji i platform IT w chmurze, czego przykładem jest SAP NetWeaver Cloud lub rozwiązania SAP SuccessFactors oraz Ariba. W kontekście optymalizacji infrastruktury IT, SAP oferuje model SaaS jako kolejną możliwość, która zależnie od modelu biznesowego klienta, uzupełnia istniejące środowisko IT, obsługuje nowe obszary lub też całkowicie lub stopniowo zastępuje wcześniej wykorzystywane rozwiązania. W takim szerszym znaczeniu chmura dostarczana przez SAP zdejmuje z działu IT sporą część obowiązków, zapewniając bezpieczeństwo oraz stabilność działania systemów.

Chmura publiczna, którą dostarcza SAP obejmuje zarówno zestaw w pełni funkcjonalnych aplikacji dostarczanych w modelu SaaS, jak i platformę (PaaS) do rozwijania i budowania własnych aplikacji oraz zasoby infrastruktury (IaaS), zapewniane przez SAP HANA (SAP High-Performance Analytics Appliance).

Dostęp do pełnego zakresu oferowanych możliwości, w rozumieniu zarówno możliwości zestawienia pożądanych elementów, wyceny, analizy i zamówienia a następnie – wykorzystania i monitorowania, daje dedykowany portal. Użytkownicy reprezentujący różne linie biznesowe zyskują w SAP NetWeaver Portal, w przejrzystej formie, możliwość zestawienia i szybkiego uruchomienia serwisów istotnych z punktu widzenia realizacji swoich celów, przy minimalnym zaangażowaniu własnego obszaru IT. IT zyskuje wsparcie do szybkiej realizacji pojawiających się ad-hoc potrzeb biznesu przy zoptymalizowanych parametrach kosztowych, bezpieczeństwa i nakładu pracy. Tematyka zarządzania usługami i rozwiązaniami IT ukierunkowanego na optymalizację znajduje także swoje odzwierciedlenie w zastosowaniu innego narzędzia SAP – SAP Solution Managera.

Optymalizacja na co dzień

SAP Solution Manager jest rozwiązaniem, które pozwala na zarządzanie heterogenicznymi środowiskami IT, ze szczególnym uwzględnieniem aplikacji SAP. Poprzez swoją funkcjonalność oraz wbudowane procesy SAP Solution Manager może usprawniać zarządzanie rozproszonymi, złożonymi środowiskami, poczynając od procesu stworzenia blueprint, zbierania wymagań, planowania prac programistycznych oraz monitorowania systemów. Dzięki temu narzędzie to pozwala automatyzować wiele czynności, które w tradycyjnymi modelu są najbardziej uciążliwe dla działów IT, prowadząc w prosty sposób do optymalizacji wykorzystania zasobów.

Bardzo istotnym z punktu widzenia użytkowników oraz wysiłku IT jest możliwość objęcia monitoringiem z wykorzystaniem SAP Solution Managera całościowych procesów biznesowych. Z punktu widzenia IT zasadnicze znaczenie ma objęcie rozwiązaniem SAP Solution Manager zarządzania cyklem życia aplikacji.

Optymalizacja sfery mobilnej

Aplikacje i urządzenia mobilne są w ostatnim czasie coraz bardziej popularnym obszarem rozwoju infrastruktury IT. Wiąże się z tym bardzo mocno kwestia bezpieczeństwa, o które CIO muszą szczególnie zadbać w przypadku zdalnego dostępu do danych i systemów. Urządzenia mobilne mogą zostać skradzione lub zagubione wraz z danymi, kluczowymi dla stabilnej działalności firmy. Zapewnienie bezpieczeństwa danych będących „w obrocie mobilnym” stanowi jeden z głównych celów zastosowania SAP Afaria, środowiska do zarządzania korporacyjną sferą mobilną. Skalowalność i łatwość zarządzania urządzeniami i aplikacjami mobilnymi pozwala na formułowanie a potem skuteczne egzekwowanie jasnych polityk i zasad bezpieczeństwa. Ten wymiar zarządzania dotyczy także uwzględnienia bardzo dużej dynamiki rynku rozwiązań mobilnych; obecna od 16 lat na rynku Afaria umożliwia optymalizację rozumianą jako transfer do efektywniejszych i doskonalszych platform w miarę, jak uzyskują one na rynku przewagę, a poprzez swoje cechy funkcjonalne – wpływają bezpośrednio na konkurencyjność firmy. Zastosowanie tej klasy rozwiązania odciąża dział IT w zakresie manualnej kontroli bezpieczeństwa (szyfrowanie danych oraz kontrola dostępu), dystrybucji oprogramowania oraz konfiguracji.

Poza wymiarem bezpieczeństwa, znaczenia zasadnicze z punktu widzenia IT ma efektywność zarządzania sferą aplikacji mobilnych działających w firmie. Komunikacja pomiędzy urządzeniami mobilnymi a częścią serwerową wymaga istotnych nakładów na administrację i oprogramowanie. Platforma mobilna SAP (SAP Afaria i Sybase Unwired Platform) pozwala znacznie niższym kosztem zbudować stabilne środowisko.

Optymalizacja przejawia się także w zautomatyzowanym rozładowywaniu obciążenia generowanego przez użytkowników w określonych porach dnia. W tradycyjnym modelu pracownicy mobilni, którzy nie mają możliwości pracy z systemem w terenie, rejestrują dane ręcznie, powodują duże obciążenie systemu w godzinach porannych i pod koniec dnia pracy. W przypadku zastosowania stabilnej platformy mobilnej, dającej dostęp on-line 24h na dobę, użytkownik posiadający smartfona lub tablet, może pracować równomiernie i efektywnie przez cały dzień.

Optymalizacja przetwarzania danych

Rozpowszechnienie rozwiązań mobilnych przyczynia się dodatkowo do zjawiska Big Data – powstawania ogromnych oceanów nieustrukturyzowanych danych, co stawia przed IT nowe wyzwania odnośnie ich przechowywania, przetwarzania i wykorzystania do realizacji procesów biznesowych. Jeśli można już niekiedy mówić, iż kwestie te przestają być barierą, to właśnie dzięki takim rozwiązaniom jak SAP HANA – platformie przetwarzania in-memory, która daje możliwości budowania rozległych, zaawansowanych i złożonych aplikacji analitycznych i biznesowych. Wcześniej pewne scenariusze były niemożliwe ze względu na wydajność przetwarzania. SAP HANA otwiera nowe perspektywy zastosowań IT, szczególnie w zakresie analitycznym, gdzie przetwarzanie można przyspieszyć do kilkuset do kilkudziesięciu tysięcy razy. Tego rzędu przyspieszenie sprawia, że IT może w sposób optymalny realizować potrzeby biznesowe o bardzo wysokich wymaganiach w zakresie wydajności i przetwarzania potężnych ilości danych.

SAP HANA jest kluczowym elementem strategii SAP w zakresie baz danych i podstawą wizji SAP Real-Time Data Platform (RTDP) – zintegrowanej platformy przetwarzania danych w organizacji.

SAP HANA pełni w niej rolę bazy danych „in-memory”, której zadaniem jest zapewnienie maksymalnej wydajności, zarówno w środowiskach OLTP, jak i OLAP. W koncepcji SAP Real-Time Data Platform zawiera się również integracja wybranych technologii i baz danych Sybase, w tym SAP Sybase ASE oraz SAP Sybase IQ. Koncepcja RTDP zakłada stworzenie otwartej architektury, która upraszcza i łączy ze sobą wszystkie zasoby danych w organizacji w jednym, zintegrowanym środowisku, ze wspólnym interfejsem dostępu do aplikacji biznesowych, operujących na różnych zbiorach danych. Otworzy to nowe możliwości optymalizacji przetwarzania danych i środowisk bazodanowych, co jest bardzo istotnym obszarem IT.

Autor: Łukasz Piątkowski - SAP Polska
Źródło: Optymalizacja IT. Idee na czas zmiany - Robert Jesionek - http://robertjesionek.wordpress.com